Bir bebeğin dünyaya gözlerini açması,ebeveynler için hayatın en anlamlı ve heyecanlı olaylarından biridir. Ancak bu güçlü deneyim sırasında birçok kadında “doğum korkusu” sorunu ortaya çıkabilir. Tokofobi olarak da bilinen doğum korkusu, hamileliğin son aylarında ya da doğum anında ortaya çıkan endişe, kaygı ve stres duyguları nedeniyle yaşanılan psikolojik bir durumdur. Bu içeriğimizde doğum korkusunun nedenlerini, belirtilerini ve nasıl aşılabileceğini açıklayacak ve bu konuda fikir sahibi olmanıza yardımcı olacağız. Peki tokofobi nedir? Sebepleri nelerdir?
Doğum Korkusu Nedenleri
Tokofobi, gelecekte bebek sahibi olma ya da doğum konusundaki endişe ve kaygı duygularının aşırı derecede artmasıdır. Tokofobik bir kişi, hamile kalma fikri ya da hamile kalmış bir kişiyi görmesi durumunda ciddi anksiyete, panik atak gibi fizyolojik ve duygusal tepkiler gösterebilir. Bu durum, kişinin hayatını olumsuz yönde etkileyebilir ve profesyonel yardım gerektirebilir. Ayrıca aşırı doğum korkusu yaşayan kişiler hamilelikten kaçınma davranışları gösterebilir. Doğum korkusunun birçok nedeni vardır ve bu nedenler kişisel veya kültürel faktörlere dayanabilir. Aşağıdaki nedenler hamilelik korkusu yaşayan kişilerin sıklıkla karşılaştığı faktörlerdir;
- Geçmişteki kötü bir doğum deneyimi
- Doğum sırasında bebeğin ya da annenin sağlığına yönelik endişe
- Annenin doğumda öleceğine dair korku hissetmesi
- Doğum sırasında ağrı veya rahatsızlıklar hakkındaki kaygı
- Doğum sürecinin kontrolsüzlüğü konusundaki endişe
- Medya veya hikayeler tarafından sunulan dramatik ya da korkutucu doğum hikayeleri
- Kültürel baskılar ve beklentiler
- Geçmişteki travmalar veya stresli olaylar
- Bu nedenler doğum korkusunun oluşmasına neden olabilir ve farklı kişiler için farklı şiddette ve sıklıkta ortaya çıkabilir. Ancak, doğum korkusu ile başa çıkmak ve aşmak için farklı teknikler ve tedaviler mevcuttur.
Normal Doğum Korkusu
Normal doğum korkusu, hamileliğin son aylarında doğum sürecinin belirsizliği, ağrı, kontrolsüzlük gibi konular nedeniyle ortaya çıkabilir. Hamile kadınların yaklaşık %50-80'inde görülebilen bu korku, doğru yaklaşımlar ve desteklerle yönetilebilir ve aşılabilir. Ancak, aşırı şiddetli korkular, profesyonel yardım gerektirebilir ve bir tokofobi olarak tanımlanabilir. Sağlıklı bir şekilde planlanan ve uygulanan bir normal doğum sayesinde hem anne hem de bebek rahat ve güvenli bir doğum süreci geçirebilir.
Sezeryan Doğum Korkusu
Normal doğuma yönelik yaşanan korkulara ve endişelere benzer duygum durumları sezaryen doğum öncesinde de görülebilir. Sezeryan doğum korkusu olarak adlandırılan bu ruh halinde olan anne adayları bebeğinin ve kendisinin sağlığı konusunda endişeler duyar. Ayrıca bu endişe; cerrahi süreçten, doğum sonrası ağrı ve iyileşme sürecinde olabilecek sorunlardan, bebeğin sağlığına etki etme ihtimaline kadar birçok faktör nedeniyle ortaya çıkabilir. Ancak, sağlıklı bir şekilde planlanan ve uygulanan bir sezaryen doğum hem annenin hem de bebeğin güvenliğini koruyabilir.
Doğum Korkusu Yaşayanlar Kimlerdir?
Herkes doğum korkusu yaşayabilir, ancak özellikle ilk kez hamile olanlar veya daha önce zor bir doğum deneyimi yaşamış olanlar daha fazla endişe duyabilirler. Ayrıca, doğumun normal yollardan olmaması, cerrahi bir müdahale gerekmesi veya bebekte bir sağlık sorunu olması anne adaylarının doğum korkusunun tetikleyebilir. Bununla birlikte belirli düzeyde doğum korkusu yaşamak normaldir. Bu duyguyu paylaşmak veya bir uzmana danışmak endişeyi azaltabilir. Anksiyete, depresyon ve panik atak yaşayan ya da bu psikolojik rahatsızlıklara yatkın olan anne adaylarında daha fazla görülebilmektedir.
Kaynak: İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2015; 4 (2):54-58
Doğum Korkusunu Yenmenin Yolları Nelerdir?
Doğum korkusu yaşayanlar doğum korkusunu yenmek için neler yapabilir? Doğum korkusunu yenmek için aşağıdaki yollar deneyebilirsiniz:
Eğitim: Doğum süreci hakkında daha fazla bilgi edinmek, endişeleri azaltabilir ve sürecin daha rahat geçirilmesine yardımcı olur. Anne adayları korkularını azaltabilmek için doğumla ilgili kitaplar okuyabilir ya da doğum kurslarına katılarak daha detaylı bilgiler edinebilir.
Danışma: Yaşanılan doğum korkuları için alanında uzman bir psikiyatristle görüşmek kaygının daha kolay yönetilmesini sağlar. Ayrıca psikiyatrist, sadece doğum korkularını yenmek konusunda değil doğum sonrasındaki anne bebek iletişimi için de faydalı bir kaynak olabilir.
Meditasyon ve nefes egzersizleri: Meditasyon, nefes ve gevşeme egzersizleri doğum korkusunu tetikleyen endişeleri azaltır. Anne adaylarının ruh halinin iyileşmesine yardımcı olur.
Destek: Doğum korkusu yaşayan anne adaylarının sevdiklerinin desteği annelere moral ve güven verir. Bu sayede korkular azalma eğilimine girer. Bu dönemde özellikle eşlerin desteği anneler için büyük öneme sahiptir.
Planlama: Doğumun nasıl olacağı, hastaneye nasıl gidileceği ve diğer konularla ilgili planlama yapmak durumu netleştireceği için korku yaşayan anneler açısından faydalı olur. Belirsizliğin ortadan kalkması ve annenin kontrolün kendi elinde olduğunu hissetmesi korkuyu yönetmesine etmesine yardımcı olur. Bu öneriler herkes için geçerli olmayabilir.
Şiddetli doğum korkusu yaşayan kadınların bir uzmana başvurması ve psikolojik destek alması annenin ruh sağlığı açısından çok önemlidir. Yoyo Junior olarak doğumdan kaynaklı korku yaşayan anne adayları için sağlıklı ve normal bir doğum süreci diliyoruz. Miniklerinizin ilk adımlarına eşlik etmek için sabırsızlanıyoruz.