Bebeklerin gelişimi için en önemli aktivitelerden biri "tummy time" yani Türkçe karşılığıyla karın üstü aktivite zamanı. Peki, bu aktivite neden bu kadar önemlidir ve bebekler için ne gibi faydaları var?
Belli bir yaşa gelene kadar bebeklerin en önemli aktivitesinin uyumak olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle yürümeye ve emeklemeye başlamayan bebekler ebeveynlerinin desteği olmadan hareket etmekte zorlanır.
Ancak miniklerin de yetişkinler gibi hareket etmeye ve kaslarını çalıştırmaya ihtiyaçları vardır. Fiziksel aktiviteler bebeklerin kaslarının çalışmasına ve gelişimlerinin çok daha sağlıklı ilerlemesine yardımcı olur. İşte bu nedenle uzmanlar bebeklere tummy time egzersizleri yaptırılmasını tavsiye ederler.
Tummy Time Nedir?
Tummy time, bebeklerin günlük rutinlerine hareket getirmek için yapılan bir uygulamadır. Bu aktivite, bebeklerin uyanık oldukları zamanlarda bir yetişkinin gözetiminde karınları üzerinde yatırıldıkları ve bu pozisyonda belirli bir süre kaldıkları bir zamandır. Bebekler bu pozisyondayken sürünerek ya da emeklemeye çalışarak kaslarını çalıştırırlar.
Tummy time aktivitesi bebeklerin desteksiz oturma, destekli oturma, yatarken dönme, emekleme ve ayağa kalkma gibi becerileri kazanmasına yardımcı olur. Çünkü karın üstünde bol bol zaman geçiren bebekler bu becerileri öğrenirken daha kolay kavrar.
Tummy Time Egzersizlerinin Faydaları
Karın üstü aktivite zamanı bebekler için sadece eğlenceli bir oyun zamanı değil aynı zamanda fiziksel ve motor gelişimlerini destekleyen bir süreçtir. İşte tummy time egzersizlerinin bebekler için faydaları:
Kas Gelişimini Destekler: Tummy time bebeklerin baş, boyun, omuz ve sırt kaslarını güçlendirir. Başlarını kaldırmak ve hareket ettirmek bu kasların çalışmasını ve gelişmesini teşvik eder.
Motor Becerilerin Gelişimine Yardımcı Olur: Bu egzersizler bebeklerin ince ve kaba motor becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Daha iyi baş kontrolü, dönme ve emekleme gibi motor hareketlere zemin hazırlar.
Düz Kafa Sendromunu Önler: Bebeklerin başları yumuşaktır ve sürekli aynı pozisyonda yatmak başlarının belli bir bölgesinin düzleşmesine neden olabilir. Tummy time, başın farklı bölümlerinin eşit şekilde basınca maruz kalmasını sağlayarak bu riski azaltır.
Görsel ve Algısal Becerileri Geliştirir: Karın üstünde yatarken bebekler çevrelerini farklı bir perspektiften gözlemler. Bu sayede derinlik algısı, objeleri takip etme ve el-göz koordinasyonu gibi görsel becerileri daha sağlıklı gelişir.
Bağımsızlık ve Keşfetme Duygusunu Teşvik Eder: Tummy time, bebeklere çevrelerini keşfetme ve bağımsız hareket etme fırsatı tanır. Bu, özgüvenlerinin artmasına ve bağımsızlık duygusunun gelişmesine yardımcı olur.
Kemik Yoğunluğunu ve Sağlığını Artırır: Düzenli fiziksel aktivite, kemik sağlığının ve yoğunluğunun artmasına yardımcı olabilir. Karın üstü aktiviteler bebeklerin kemiklerinin güçlenmesine katkı sağlar.
Gaz Sancıları ve Kolik Semptomlarını Hafifletebilir: Karın üstü yatmak, bazı durumlarda gaz sıkışmasını hafifletir ve bu da bebeklerde rahatlama sağlar.
Karın üstü aktivite egzersizleri, bebeklerin fiziksel gelişiminde önemli bir role sahiptir. Ancak bu egzersizleri uygularken bebeklerin her zaman güvende olduğundan emin olunmalı ve sürekli gözetim altında tutulmalıdırlar.
Tummy Time Nasıl Yapılır?
Bebeklere karın üstü aktivite yaptırırken dikkat edilmesi gereken temel noktalardan da bahsedelim;
Güvenli Bir Yüzey Seç: Bebeğini yumuşak ancak destekleyici bir yüzeye örneğin bir oyun matı veya temiz bir battaniye üzerine yatırabilirsin.
Doğru Zamanlamayı Seç: Aktivite sırasında bebeğinin ne çok aç ne de çok tok olmalı. Bez değişimini yaptıktan sonra eğer uykusunu da aldıysa iyi bir zamanlama olabilir.
Kısa Başlangıçlar: Başlangıçta sadece birkaç dakika ile başla ve bebeğin bu etkinliğe alıştıkça süreyi artır.
Oyunla Teşvik Et: Bebeğinin ilgisini çekecek oyuncaklar veya renkli nesneleri göz hizasına koyarak onu başını kaldırmaya teşvik etmelisin.
Bebeğine Katıl: Bebeğin ile yüz yüze gel, konuş, şarkı söyle veya mimik yaparak onu etkileşime geçmeye davet et.
İzle ve Destekle: Bebeğinin rahat ve güvende olduğundan emin olmalısın. Eğer rahatsız olursa ya da ağlamaya başlarsa onu teselli etmeli ve gerekirse tummy time'ı sonlandırmalısın.
İstikrar: Her gün birkaç kez kısa karın üstü aktivite seansı düzenlemek bebeğinin bu aktiviteye alışmasına ve faydalarını maksimize etmesine yardımcı olur.
Tummy Time’a Ne Zaman Başlanmalı?
Karın üstü aktivite zamanının faydalarından ve nasıl yapılacağından bahsettik ancak en önemli soruya geldik. Tummy time egzersizlerine ne zaman başlanmalı?
Uzmanlar, tummy time'a doğumdan kısa bir süre sonra başlanmasını ve bebek hareket etmeye, oturmaya veya emeklemeye başlayana kadar devam etmesini tavsiye ediyor. Ancak her bebeğin farklı olduğunu unutmamak ve onun tepkilerine göre hareket etmek önemlidir. Uzman önerileri ve bebeklerin bireysel ihtiyaçları doğrultusunda bu süreç şekillendirebilir.
Tummy Time Ne Kadar Aralıklarla ve Süreyle Yapılmalıdır?
Tummy time süreleri bebeğin yaşına ve fiziksel gelişimine bağlı olarak değişir. Doğumdan sonraki ilk birkaç hafta içerisinde tummy time'a başlanabilir. Başlangıçta bebeğini sadece 30 saniye ila birkaç dakika karın üstü yatırabilirsin. Yenidoğan bebeğinin bu sürece alışması için onu kucağına ya da göğsüne karın üstü yatırabilirsin.
İlk birkaç ay içerisinde bebeğinin uyanık olduğu ve enerjik hissettiği zamanlarda günde 3 seans halinde karın üstü aktivite yaptırabilirsin. Bu aşamada aktivite zamanını 5 er dakika olarak bölebilirsiniz.
Bebeğin 3-4 aylık olduğunda tummy time'a daha alışkın hale gelecektir. 3 aylık bebek tummy time yaparken günde birkaç kez her seferinde 10-15 dakika süresince aktiviteyi uygulayabilirsin.
5-6 aylıkken bebeğin artık başını daha rahat kaldırabilir ve uzun süre bu pozisyonda kalabilir. Günde toplamda 20-30 dakika karın üstü aktivite yaptırabilirsin. Dilersen bu süreyi birkaç seansa bölebilirsin.
Tummy Time Yapılmazsa Ne Olur?
Bebeklerin karın üstünde zaman geçirmesi, bebeklerin fiziksel ve motor gelişimini destekleyen önemli bir aktivitedir. Eğer tummy time düzenli olarak yapılmazsa bebeklerin kafalarının arkasında düzleşme riski artar.
Ayrıca, boyun ve üst vücut kaslarının gelişimi gecikebilir bu da baş kontrolü ve emekleme gibi temel motor becerilerin gelişiminde zorluklara yol açabilir. Tummy time aynı zamanda bebeklerin çevrelerini keşfetmelerine ve yeni görsel ve algısal beceriler kazanmalarına yardımcı olur. Bu aktivitenin ihmal edilmesi, bebeklerin sosyal ve keşif becerilerinin tam anlamıyla gelişmemesine neden olabilir.
6. ayını dolduran ve emeklemeye başlayan miniklerin yürümesi için neler yapabileceğini merak ediyorsan "Bebeklerin Erken Yürümesi İçin Ne Yapmalı?" başlıklı blogumuza göz atabilirsin.