Bebeklerin dünyaya yeni adım attığı o ilk yıl, hayatlarının en kritik dönemlerinden biridir. Bu dönemde, sağlıklı büyümeleri için dikkat edilmesi gereken pek çok detay vardır; bunlardan biri de 1 yaş öncesi yasak gıdalar listesidir.
Peki, bu yasaklılar listesi ne içeriyor ve neden bu kadar önemli? Miniğinin ilk yılında neler yiyip yiyemeyeceğini merak ediyor ve onun için en sağlıklı başlangıcı yapmak istiyorsan doğru yerdesin! işte bu özel dönemde bebeklerin yememesi gereken 1 yaş öncesi yasak besinler ilgili her şey!
1- Bal
Bir çocuğun hayatındaki ilk yıl aileler için heyecan dolu, keşiflerle geçen bir dönemdir. Ancak bu eşsiz dönem, aynı zamanda sorumluluklarla da doludur. Bebeklerin hassas bünyeleri, onlara ne yedirdiğimiz konusunda son derece dikkatli olmamızı gerektirir. Özellikle 0-1 yaş dönemindeki bebeklere verilmemesi gereken besinler konusunda. 1 yaşından önce bebeklere verilmemesi gereken gıdalar listesinin en başında bal yer alır. Peki Bebeklere 1 yaşından önce neden bal verilmez?
Bebeklere 1 yaşından önce bal verilmemesinin temel sebebi, balın içerdiği Clostridium botulinum bakteri sporlarıdır. Bu sporlar, yetişkinlerin ve daha büyük çocukların sindirim sistemleri için zararsızdır ancak 1 yaşının altındaki bebeklerin sindirim sistemi bu sporlarla başa çıkacak kadar gelişmemiştir. Bu sporlar bebeklerde botulizm adı verilen ciddi bir hastalığa neden olur. Bu nedenle bebeklere 1 yaşından önce bal verilmez.
2- Yumurta Beyazı
Bebeklere 1 yaşından önce verilmemesi gerekenler listesinde yer alan bir diğer önemli gıda ise yumurta beyazıdır. 1 yaşından önceki bebeklere yumurta beyazı verilmemesinin ana sebebi, potansiyel bir alerjen olmasıdır. Yumurta beyazı, bebeklerin henüz gelişmekte olan sindirim sistemleri tarafından tam olarak sindirilmez ve bu da alerjik reaksiyonlara neden olur.
Ayrıca bazı bebekler, yumurta beyazında bulunan bazı proteinlere karşı hassas olabilirler. Bu hassasiyet ciltte döküntü, mide problemleri veya daha ciddi alerjik reaksiyonlara sebebiyet verebilir.
3- Tuz ve Şeker
1 yaş öncesi yasak gıdalar arasında tuz ve şeker de bulunur. 1 yaşından önceki bebeklere tuz ve şeker verilmemesinin nedenleri bu maddelerin bebeklerin hassas ve gelişmekte olan sindirim sistemleri üzerindeki olumsuz etkileri ile ilgilidir. Bebeklere 1 yaşından önce neden tuz verilmez?
Tuz: Bebeklerin böbrekleri, yetişkinlerinkine oranla daha az tuz işler. Bebeklerin ekstra tuz tüketmesi böbreklerine aşırı yük binmesine ve uzun vadede böbrek sağlığının olumsuz etkilenmesine neden olur. Ayrıca, erken yaşlarda tuzlu gıdalara alışmak, ilerleyen yaşlarda yüksek tansiyon gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Şeker: Erken yaşlarda şekerli gıdalara alışmak, tat alma duyusunun değişmesine ve sağlıksız beslenme alışkanlıklarının gelişmesine neden olabilir. Ayrıca, şeker, diş çürüğü ve obezite gibi sağlık sorunlarının temelini atar.
4- İnek Sütü
Bebeklere 1 yaşından önce süt verilir mi? Ebeveynlerin en çok merak ettiği bu sorunun cevabı hem hazır süt için hem de inek sütü için 1 yaşından sonrasıdır. İnek sütü, bebeklerin sindirim sistemi için çok yoğun bir yapıya sahiptir. İçerdiği protein ve mineral yapısı, özellikle ilk 6 ay içinde bebeklerin hassas sindirim sistemlerini zorlayabilir. Bu da bebeklerde mide rahatsızlıkları ve sindirim sorunlarına neden olabilir. Ayrıca inek sütü; bebeklerin demir emilimini engelleyerek demir eksikliğine ve alerji sorunlarına sebebiyet verebilir.
5- Kakao ve Çikolata
Kakao, potansiyel bir alerjen olabilir. Bebeklerin henüz tam gelişmemiş bağışıklık sistemleri, kakao ve çikolatada bulunan bileşenlere karşı alerjik reaksiyon gösterebilir. Ayrıca çikolata yüksek miktarda şeker içerir. Bebeklerin erken yaşlarda şekerle tanışması, obezite ve diş çürüğü gibi sağlık sorunlarının temelini atar ayrıca tat alma duyusunu etkileyerek ileride sağlıksız beslenme alışkanlıklarının gelişmesine neden olabilir. Ek olarak kakao, kafein ve teobromin gibi uyarıcı maddeler içerir. Bu bileşenler; bebeklerde uykusuzluk, sinirlilik ve sindirim sorunlarına neden olabilir çünkü bebeklerin bu maddeleri metabolize etme yeteneği sınırlıdır.
6- Çilek ve Kivi
0-1 yaş dönemindeki bebeklere verilmemesi gereken besinler listesinde yer alan diğer iki gıda çilek ve kividir. Bunun temel sebebi, bu meyvelerin potansiyel alerjen olmalarıdır. Özellikle çilek, bebeklerde alerjik reaksiyonlara neden olabilecek proteinlere sahiptir. Kivi de benzer bir alerji riski taşır. Ayrıca çilek ve kivi bebeklerin hassas midesi için oldukça yüksek bir asidik yapıya sahiptir. Bu asidik yapı bebeklerin midesine zarar verebilir. Bu dönemde, bebeklerin sindirim sistemi çok hassas olduğundan alerji riski daha düşük ve daha az asidik meyvelerle başlamak daha sağlıklıdır.
7- Bakla ve Domates
Bakla ve domatesin 1 yaşından önceki bebeklere verilmemesinin sebeplerinden biri alerji riski taşımalarıdır. Ayrıca domates, içeriğindeki asidik yapı ve potansiyel alerjenler sebebiyle bebeklerin hassas sindirim sistemine zarar verebilir.
8- Salam, Sosis, Sucuk
Salam, sosis ve sucuk gibi işlenmiş et ürünleri, 1 yaşından önceki bebeklere verilmemelidir çünkü bu ürünler yüksek tuz, yağ ve katkı maddesi içerir. İçerdikleri bu maddeler bebeklerin henüz gelişmekte olan sindirim sistemleri için uygun değildir. Ayrıca, işlenmiş etlerde bulunan bazı kimyasal bileşenler ve koruyucular, bebeklerde alerjiye ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilir.
9- Kafein İçerikli İçecekler
Bebekler 1 yaşına kadar neleri yememeli? sorusuna yönelik en temel cevapları versek de kafein içerikli içecekleri de atlamamalıyız. Kafein, bebeklerin merkezi sinir sistemini uyararak uyku düzenlerini bozabilir. Ayrıca bebeklerin kafeini metabolize etme yeteneği yetişkinlere göre çok daha sınırlıdır bu da sinirlilik ve mide rahatsızlıkları gibi sorunlara yol açabilir.
10- Deniz Ürünleri
Bazı deniz ürünleri yüksek oranda alerjen içerir. Bu alerjenler bebeklerin hassas bağışıklık sistemlerinde alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Ayrıca, deniz ürünlerinde bulunabilecek yüksek civa seviyesi bebeklerin gelişmekte olan beyin ve sinir sistemine zarar verebilir. Bu dönemde bebeklerin beslenme ihtiyaçlarını karşılamak için daha az riskli gıdalara odaklanmak sağlıklı büyüme ve gelişmeleri için daha doğrudur.
11- Konserveler, Meyve Suları, Hazır Gıdalar
Konserveler, meyve suları ve hazır gıdalar yüksek miktarda şeker, tuz ve katkı maddesi içerir. Bu tarz gıdalar bebeklerin sindirim sistemini zorlayabilir ayrıca sağlıksız beslenme alışkanlıklarının temelini atar. Bu sebeple konserveler ve hazır gıdalar da bebeklere 1 yaşından önce verilmemesi gerekenler arasında ilk sırada yer alır.
Bebeğinin 1 yaşından önce neler tüketip tüketmeyeceğini öğrendiğine göre ona sağlıklı bir beslenme planı oluşturabilirsin. Bu plana sadık kalarak bebeğinin beslenme düzenini takip etmek ve aylık kilo oranını değerlendirmek için "Aylara Göre Bebek Kilosu Nasıl Hesaplanır?" başlıklı blogumuza göz atarak miniğinin gelişimi izleyebilirsin.